Nowa Ziemia. 70 lat osiedla Siemensstrasse we Floridsdorf

Wystawa o mieszkalnictwie socjalnym i urbanistyce w Wiedniu po 1945 r. Osiedle Siemensstrasse (1950–54) we Floridsdorf jest jednym z wybitnych przykładów budownictwa socjalnego i urbanistycznego w powojennym Wiedniu. Cieszył się dużym zainteresowaniem na arenie międzynarodowej i obecnie znajduje się w zabytkowym budynku. W chwili powstania osiedle było największym komunalnym kompleksem mieszkaniowym w Wiedniu z ponad 1700 mieszkaniami. Po II wojnie światowej brak mieszkań w Wiedniu był dramatyczny. Ponad 86 000 mieszkań zostało zniszczonych lub nienadających się do użytku. Szczególnie ucierpiała Floridsdorf jako ważny ośrodek przemysłowy. W celu szybkiego zaspokojenia najpilniejszych potrzeb mieszkaniowych miasto zainicjowało, oprócz zwykłego programu mieszkaniowego, tzw. program szybkiego budownictwa. Do 1954 r. wybudowano około 4000 dodatkowych mieszkań. Wiele z ponad 1700 mieszkań zaprojektowano jako tzw. mieszkania dwupoziomowe, czyli małe mieszkania (ok. 30m²), które można później połączyć bez większych nakładów technicznych. Zgodnie z wymogami społecznego rozwoju urbanistycznego, który miał na celu oddzielenie pracy, życia i wypoczynku, osiedle zostało położone w bezpośrednim sąsiedztwie dużych firm przemysłowych Floridsdorf z dużymi otwartymi przestrzeniami i terenami zielonymi. Ponadto Siemensstrasse oferowała mieszkańcom wewnątrz bogatą infrastrukturę, m.in. Volksheim, przedszkole, basen dla dzieci na świeżym powietrzu, kroplówkę i ciąg sklepów. Architekt Franz Schuster (1892–1972) zaplanował osiedle według koncepcji „Nowego Sąsiedztwa”, wywodzącej się z regionu anglo-amerykańskiego. Powinno to umożliwić mieszkańcom samodzielne życie i uwzględnianie różnych potrzeb mieszkaniowych. Dla rodzin, osób samotnych, osób niepełnosprawnych i osób starszych zaprojektowano oddzielne typy domów i mieszkań, np. „dom starców”. Franz Schuster wybudował już w Czerwonym Wiedniu (z Franzem Schacherlem osada „Am Wasserturm”, X., 1923-1924 czy m.in. z Margarete Schütte-Lihotzky i Adolfem Loosem „Otto Haas-Hof” w XX., 1924-1926 ) oraz przedszkole Montessori przy Rudolfsplatz (I., 1929–1931). W 1926 przeniósł się do Frankfurtu nad Menem, gdzie pracował jako pracownik Ernsta Maya w jednym z centrów modernizmu architektonicznego w Europie. W 1937 został powołany do Kunstgewerbeschule w Wiedniu jako następca Josefa Hoffmanna. W 1938 r. posłusznie służył narodowym socjalistom i uczestniczył m.in. w sprawie planów zburzenia Leopoldstadt. Nie wpłynęło to na jego karierę po 1945 roku. Zachował stanowisko profesora i odegrał kluczową rolę w odbudowie Wiednia. Oprócz osiedla Per Albin Hansson (X., 1947-51, razem z m.in. Eugenem Wörle i Stefanem Simonym) oraz specjalnego przedszkola „Schweizer Spende” (XV.), jednym z jego głównych dzieł było osiedle przy Siemensstraße. podczas tego okresu. Wystawa „Terra Nova – 70 lat osiedla przy Siemensstrasse” pyta o mocne strony społecznego rozwoju miast i koncepcję Nowego Sąsiedztwa. Powstał w ścisłej współpracy ze współczesnymi świadkami, opowiada o wystroju domu i życiu codziennym w latach 50. XX wieku i można go zobaczyć w dwupoziomowym mieszkaniu przy Scottgasse 5. Folder „Terra Nova - 70 lat osiedla Siemensstrasse we Floridsdorf” do pobrania w formacie pdf